Testy alergiczne u dzieci
Alergia to choroba cywilizacyjna, widać to w poradniach alergologicznych i dermatologicznych, gdzie codziennie przewijają się tabuny pacjentów. Zatrważające jest to, że większość z nich stanowią dzieci. Jeśli Twoje dziecko jest chorowite, istnieje duże prawdopodobieństwo, że przyczyna jego zdrowotnych problemów może mieć podłoże alergiczne. Jeśli masz jakieś wątpliwości, umów się na wizytę u alergologa. Oto, co warto wiedzieć o przebiegu wizyty u specjalisty, a przede wszystkim o rodzajach testów alergicznych!
Alergen!
Czynnikiem alergizującym może być niemal wszystko! Sam w sobie alergen jest nieszkodliwy, nie wywołuje żadnej niepożądanej reakcji u osób zdrowych. W przypadku osoby uczulonej odpowiedź organizmu na ekspozycję na alergen jest gwałtowna – obejmuje zmiany skórne, objawy ze strony układu oddechowego oraz pokarmowego. Ze względu na drogę wnikania alergenu do organizmu wyróżniamy: alergię wziewną, kontaktową, pokarmową, polekową oraz alergię na jad owadów. U dzieci poniżej 3. roku życia częściej występują alergie pokarmowe (na mleko, jaja, orzechy, orzeszki ziemne, soję, gluten, ryby i owoce morza, rzadziej na ryż, marchew, jabłko, ziemniaki), u dzieci nieco starszych – alergie wziewne na pyłki, roztocza kurzu domowego, zarodniki pleśni i alergeny pochodzące od zwierząt domowych i hodowlanych. Dzieci często chorują także na alergie kontaktowe na metale ciężkie oraz na zawarte w kosmetykach i detergentach substancje zapachowe, barwniki i konserwanty.
Alergia – trudna diagnoza
Wskazaniem do przeprowadzenia testów alergicznych jest przede wszystkim pojawienie się u dziecka niepokojących objawów. Alarmująca dla rodziców powinna być na przykład sytuacja, gdy maluch ma przewlekły katar bez innych objawów infekcji lub gdy pewne objawy nasilają się w konkretnych sytuacjach. Wbrew pozorom prawidłowe zdiagnozowanie alergii wcale nie jest proste. Rozpoznanie uczulającego alergenu lub – co gorsza – kilku alergenów wymaga przeprowadzenia pełnej diagnostyki. Podstawą tego wieloetapowego procesu jest wywiad lekarski. O co może zapytać lekarz? Przede wszystkim o dietę, stosowane leki, o to, czy w domu są zwierzęta, kwiaty, dużo tekstyliów, czy w rodzinie występowały jakiekolwiek przypadki alergii. Powiązanie pewnych określonych sytuacji z pojawianiem się objawów alergicznych pozwala zawęzić poszukiwania źródła choroby. Informacje zdobyte podczas wywiadu umożliwiają lekarzowi postawienie wstępnej diagnozy i dobranie indywidualnego zestawu alergenów, który zostanie użyty w trakcie testów.
Rodzaje przeprowadzanych testów alergicznych u dzieci
W diagnostyce alergii stosuje się różnego rodzaju testy, przy czym najpopularniejsze są testy skórne. Oprócz nich przeprowadza się także testy z krwi oraz testy eliminacyjne i prowokacyjne.
- Alergiczne testy skórne
Badanie polega na naniesieniu na skórę kropli ekstraktu z alergenu (a także histaminy, która pozwala ocenić prawidłowość badania) i delikatnym nakłuciu naskórka. Próby wykonuje się na przedramieniu, zwykle w trakcie jednego badania wykorzystuje się 10-20 różnych alergenów. Punktowe testy skórne wykonuje się przede wszystkim w przypadku podejrzenia tzw. reakcji alergicznych typu natychmiastowego, a także rozpoznawania alergenów wziewnych oraz pokarmowych. Już po 20 minutach od aplikacji alergenu wyraźnie widoczne zaczerwienienie i pęcherzyki w miejscu nakłucia naskórka wskazują uczulający alergen. Innym rodzajem testu skórnego jest naskórkowy test płatkowy, głównie stosowany w diagnostyce alergii z opóźnioną reakcją oraz wyprysku kontaktowego. Na plecach przykleja się specjalne plastry z próbkami alergenów, odczyt wyników dokonywany jest się po upływie 48 i 72 godzin. Naskórkowy test płatkowy jest dość uciążliwy, gdyż w czasie noszenia plastrów nie można moczyć pleców, trzeba również uważać, aby nie naruszyć plastra np. podczas zabawy! Warto wiedzieć, że punktowe testy skórne oraz naskórkowe testy płatkowe wykonuje się zwykle u dzieci powyżej 3. roku życia, choć coraz częściej lekarze decydują się na ich przeprowadzenie u młodszych maluchów.
- Testy z krwi
Ten rodzaj badania przede wszystkim stosowany jest w diagnostyce alergii u niemowląt i dzieci poniżej 3. roku życia. Podczas badania określa się zawartość swoistych przeciwciał IgE dla głównych alergenów m.in. pyłkowych, roztoczowych, pleśniowych oraz zwierzęcych.
- Test prowokacyjny i test eliminacyjny
Próba prowokacyjna polega na ekspozycji na alergen np. na rozpyleniu konkretnego alergenu do nosa. Test ten może odbywać się wyłącznie pod nadzorem lekarza, gdyż istnieje duże ryzyko wystąpienia reakcji uogólnionej. Prowokacje stosuje się zwykle przy wyborze terapii odczulającej. Test eliminacyjny pozwala określić uczulający składnik pokarmowy poprzez eliminowanie poszczególnych produktów z diety i obserwowanie reakcji organizmu.
Jak przygotować dziecko do testu na alergię?
Testy alergiczne wymagają odpowiedniego przygotowania. Przede wszystkim konieczne jest odstawienie leków przeciwalergicznych, a także innych leków oraz niektórych suplementów diety, które mogłyby wpłynąć na wiarygodność wyniku. W przypadku testów skórnych 7 dni przed badaniem należy zrezygnować z aplikacji maści i kremów leczniczych oraz wszelkich preparatów ze sterydami. W dniu badania skórę dziecka należy oczyścić wodą z mydłem, nie wolno nakładać żadnych kosmetyków pielęgnacyjnych. Wiele czynników może rzutować na wiarygodność testów, dlatego nie zaleca się przeprowadzać ich w okresie pylenia (wysokie stężenie alergenów w powietrzu mogłoby stymulować odpowiedź organizmu badanego), a także w przypadku, gdy dziecko jest chore – ma infekcję, stan zapalny lub silne objawy alergii. Dodatkowo bardzo ważnym zadaniem dla rodzica jest przygotowanie psychiczne dziecka na czekające go badania. Wprawdzie żaden rodzaj testów alergicznych nie jest bolesny, co najwyżej może sprawiać niewielki dyskomfort (nakłuwanie igiełką naskórka, pobranie krwi), to dobrze, aby dziecko było świadome poszczególnych etapów badania.
Poznanie uczulającego alergenu jest niezbędne do rozpoczęcia leczenia. Głównym założeniem terapii jest bowiem unikanie alergenu! Testy alergiczne to najważniejszy krok w diagnozowaniu przyczyny alergii u dziecka. Oczywiście nie w każdym przypadku jeden test wystarczy do określenia alergenu, czasem trwa to bardzo długo, jednak ostateczny rezultat pozwoli wprowadzić odpowiednie zmiany, wyeliminować uczulający alergen lub – jeśli to możliwe – rozpocząć odczulanie.
Dodaj komentarz