Czym jest probiotyk, wie niemal każdy! W ostatnich latach rośnie świadomość związana z zaletami przyjmowania preparatów probiotycznych dla odbudowania i wzmocnienia mikroflory jelitowej. Zarówno u dzieci, jak i u dorosłych chętnie stosuje się probiotyki jako wsparcie dla organizmu w trakcie antybiotykoterapii. Ponadto coraz częściej rodzice podają je dzieciom profilaktycznie dla wzmocnienia układu odpornościowego. Jak wybrać odpowiedni probiotyk dla dziecka?

Probiotyk – co to jest?

Preparaty probiotyczne dostępne w aptekach to produkty (leki, wyroby medyczne, żywność specjalnego przeznaczenia medycznego, suplementy diety), które zawierają żywe drobnoustroje – bakterie produkujące kwas mlekowy (szczepy Lactobacillus – L. acidophilus, L. casei, L. reuteri, L. rhamnosus; Bifidobacterium – B. animalis, B. breve), a także drożdże (Saccharomyces boulardii). Bakterie probiotyczne występują naturalnie w jelitach, jednak wiele czynników negatywnie wpływa na stan ich populacji. Największym killerem wszelkich bakterii – zarówno tych złych, jak i tych dobrych – są antybiotyki! Dlatego też podawaniebakterii podczas antybiotykoterapii oraz po jej zakończeniu ma za zadanie zapobiegać wyjałowieniu flory jelitowej i umożliwić jej odbudowę.

Kiedy podawać dziecku probiotyk?

Pierwszym i najważniejszym wskazaniem do stosowania probiotyków jest antybiotykoterapia. To już standard, że lekarze wraz z antybiotykiem od razu przepisują również preparat probiotyczny. Jeśli pediatra nie zleci konkretnego produktu, o pomoc przy wyborze można poprosić farmaceutę. Probiotyk stosowany w celu ochrony mikroflory jelitowej zwykle podaje się podczas kuracji antybiotykiem i po zakończeniu terapii, zazwyczaj nie dłużej niż dwa tygodnie. Ponadto probiotyki zaleca się także przy dolegliwościach ze strony układu pokarmowego m.in. biegunki, kolka u niemowląt. Preparaty z bakteriami kwasu mlekowego i bifidobakteriami wykorzystywane są również w profilaktyce infekcyjnej w celu wzmocnienia odporności organizmu w okresie zwiększonego ryzyka zachorowań.

Czy warto stosować u dzieci probiotyki?

Probiotyki mają swoich zwolenników i przeciwników, badania nad zasadnością ich stosowania w różnych sytuacjach są prowadzone na całym świecie i niestety nadal nie dają one jednoznacznych wyników, czy probiotyki to rzeczywiście „lek na całe zło”! Są natomiast dowody na skuteczność stosowania probiotyków podczas antybiotykoterapii oraz w przypadku ostrych biegunek. Ponadto naukowcy potwierdzają, że u niemowląt probiotyki wpływają na łagodzenie objawów kolki lepiej niż popularny symetykon. Warto przy tej okazji powiedzieć, że mimo pewnych kontrowersji dotyczących probiotyków i ich korzystnego działania na stan zdrowia dziecka są one uznawane za bezpieczne, nie wykazano również (przynajmniej do tej pory!) jakichkolwiek skutków ubocznych probiotykoterapii. Oczywiście w trosce o swoje dziecko lepiej nie kupować probiotyków na „chybił trafił” i to w dodatku w niesprawdzonych sklepach internetowych. Zakupu należy dokonać w aptece, a wybór odpowiedniego produktu najlepiej skonsultować z lekarzem lub farmaceutą – mówi mgr farm. Aleksander Wojtala z i-Apteka.pl. W przypadku niemowląt i małych dzieci najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest przeprowadzenie badania mikrobioty jelitowej przed wprowadzeniem probiotycznej suplementacji! Trzeba bowiem pamiętać, że istnieje wiele szczepów bakterii probiotycznych, a każdy z nich wykazuje nieco inne właściwości! Oprócz tego, że działanie probiotyków jest szczepozależne, to dla ich skuteczności ogromne znaczenie ma odpowiednia dawka!

Jaki probiotyk wybrać dla dziecka?

Choć w przypadku niemowląt i małych dzieci zaleca się zaczerpnąć fachowej rady przy wyborze probiotyku, to warto wiedzieć, na co należy zwracać uwagę w przypadku tego typu produktów. Właściwie wystarczy spojrzeć na zastosowane w składzie szczepy bakterii, aby móc niemal z całkowitą pewnością odrzucić dany preparat! O co chodzi? Szczep użyty w produkcie musi mieć pełną nazwę, czyli oznaczenie składające się z trzech części: rodzaju, gatunku oraz z literowo-cyfrowego symbolu. Tylko wtedy można mieć gwarancję, że jest to szczep dokładanie przebadany, kontrolowany genetycznie i o udowodnionym działaniu. Jako przykład niech posłużą szczepy, które najczęściej stosuje się w preparatach dla dzieci, a są to np. szczepy: Lactobacillus rhamnosus GG ATCC 53103, Lactobacillus plantarum 299V i Lactobacillus reuterii DSM 17938. Znajdziemy je w takich preparatach jak: Dicoflor krople, Estabiom Junior, Coloflor Baby, BioGaia ProTectis Baby, Sanprobi IBS.

Oprócz probiotyków jednoszczepowych w aptekach można spotkać probiotyki zawierające kombinację kilku różnych szczepów. Jednym z produktów tego typu jest Vivomixx, w skład którego wchodzi aż 8 szczepów probiotycznych: L. paracasei DSM24733, L. plantarum DSM24730, L. acidophilus DSN24735, L. bulgaricus DSM24734, B. longum DSM24736, B. breve DSM24732, B. infantis DSM24737, Streptococcus thermophilus DSM24731. Dużą zaletą preparatu jest to, że jego skład ilościowo-jakościowy został szczegółowo przebadany klinicznie. Oprócz wymienionych preparatów dostępne w aptekach są również probiotyki o statusie leku np. Lactacid Forte, Enterol (zawiera drożdżaki Saccharomyces boulardii). Cechą, która odróżnia je od suplementów diety, jest to, że: szczepy bakterii są zawsze dokładnie opisane, producent gwarantuje określoną, minimalną ilość bakterii (do upływu daty ważności), podane są konkretne wskazania do stosowania leku (głównie leczenie wspomagające podczas antybiotykoterapii i po jej zakończeniu, profilaktyka biegunki podróżnych, leczenie ostrych biegunek infekcyjnych).

Każdy rodzic w możliwie najlepszy sposób chce zadbać o zdrowie swojego dziecka. Szuka więc sposobów, aby „podreperować” stan jego zdrowia, prawidłowa mikroflora jelitowa jest jednym z kluczowych elementów, który wpływa na dobrą kondycję organizmu. Probiotyki to grupa preparatów, które stosuje się profilaktycznie jako wsparcie dla właściwego funkcjonowania układu pokarmowego i odpornościowego już od najmłodszych lat. Trzeba jednak pamiętać, że nadmiar nigdy nie jest dobrym rozwiązaniem, dlatego probiotyków nie można podawać dzieciom długotrwale! Probiotykoterapia powinna być wprowadzona okresowo, a dla zwiększenia jej skuteczności zaleca się naprzemiennie wykorzystywać różne szczepy bakteryjne. Na co dzień o florę bakteryjną można dbać, jedząc naturalne probiotyki np.: kiszonki, kefir, jogurt naturalny. Nie można również zapominać o prebiotykach, czyli pożywce dla bakterii. Naturalnym prebiotykiem jest m.in. inulina, cykoria, czosnek, cebula, ugotowane, zimne ziemniaki.