Zapalenie ucha u dzieci
Jedną z najczęstszych dziecięcych dolegliwości jest zapalenie ucha środkowego. Większość maluchów do trzeciego roku życia przynajmniej raz będzie musiało mierzyć się z tą bolesną infekcją ucha. Kiedy najczęściej dochodzi do zakażenia? Jakie są objawy zapalenia ucha u dzieci? Czy można ochronić malucha przed chorobą?
Anatomia ucha dziecka sprzyja infekcji!
Najwięcej przypadków zapalenia ucha u dzieci notuje się do 3. roku życia, z wiekiem ryzyko choroby znacząco spada. Dlaczego to właśnie dzieci są bardziej skłonne do „złapania” infekcji ucha? Powodem jest to, że trąbka słuchowa łącząca jamę bębenkową z gardłem jest u nich krótka i szeroka, dodatkowo od strony gardła jest stale otwarta, co tworzy idealny korytarz dla chorobotwórczych drobnoustrojów rozwijających się w nosogardzieli. Oprócz uwarunkowań anatomicznych jako czynnik, który decyduje o tak dużym odsetku zachorowań na zapalenie ucha u małych dzieci, wymienia się nie w pełni jeszcze wykształcony układ immunologiczny.
Pozostałe przyczyny zapalenia ucha u dzieci
Zapalenie ucha środkowego to najczęściej infekcja o podłożu bakteryjnym (ponad 70% przypadków), za które odpowiadają bakterie będące jednocześnie przyczyną zapalenia gardła i krtani, czyli Streptococcus pneumoniae i Haemophilus influenzae. Wirusy, które mogą przyczynić się do rozwoju zapalenia ucha to przede wszystkim wirus grypy, rhinowirusy i adenowirusy. Zwykle (w 90% przypadków) infekcja pojawia się jako powikłanie po anginie lub zakażeniach górnych dróg oddechowych (czasem zapalenie ucha rozwija się równolegle), zdarza się także, że lekki katar lub przeziębienie przeradzają się w bolesne zapalenie ucha u dzieci. Stosunkowo rzadko infekcja pojawia się jako samodzielne schorzenie i bywa skutkiem na przykład błędów popełnianych podczas higieny uszu, przede wszystkim uszkodzeń mechanicznych związanych ze zbyt mocnym „operowaniem” w uchu patyczkiem higienicznym. Dodatkowo czynnikami zwiększającym ryzyko rozwinięcia się u dziecka infekcji ucha środkowego są: nieprawidłowości w budowie podniebienia, przerost migdałków, niedrożność trąbki słuchowej wynikająca z obrzęku alergicznego wyściełającej jej błony śluzowej, przewlekłe zapalenie zatok, a także częsta ekspozycja dziecka na dym papierosowy.
Zapalenie ucha u dzieci: objawy
Najbardziej charakterystycznym objawem zapalenia ucha u dzieci jest pulsujący ból w okolicy ucha (nasilający się w pozycji leżącej) oraz pojawienie się wydzieliny, która powstaje w wyniku perforacji błony bębenkowej (perforacja zmniejsza ciśnienie w jamie bębenkowej, co znacznie łagodzi ból), pozostałe symptomy nie są specyficzne. Zwykle dolegliwościom bólowym towarzyszy wysoka gorączka, niepokój, rozdrażnienie, trudności z zasypianiem, apatia, czasem także biegunka lub wymioty. Co ciekawe, u dzieci poniżej pierwszego roku życia infekcja może objawiać się jedynie wyciekaniem wydzieliny z ucha.
Zapalenie ucha u dziecka: leczenie
Zwykle pierwszym krokiem jest podanie dziecku leków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych (oczywiście w dawce dostosowanej do wieku!). Innych leków nie należy podawać na własną rękę. Lekarz po zdiagnozowaniu choroby zwykle zaleca antybiotykoterapię doustną, szczególnie gdy zapalenie ma ostry przebieg. U nieco starszych dzieci, u których infekcja ma łagodny charakter, pediatra może zrezygnować z antybiotyków. Dodatkowo lekarz może przepisać krople do ucha, które będą miały na celu zmniejszenie stanu zapalnego (np. Ototalgin, czyli krople z salicylanem choliny). W niektórych przypadkach laryngolog może zalecić przeprowadzenie zabiegu paracentezy, czyli nacięcia błony bębenkowej w celu „uwolnienia” wydzieliny. Procedura ta jest bezpieczna, błona samoistnie się regeneruje, a co najważniejsze, zabieg przynosi natychmiastową poprawę! Domowym sposobem również można przyspieszyć pęknięcie błony bębenkowej, wystarczy na ucho przykładać ciepłe, suche okłady. Zapalenie ucha u dzieci może mieć poważne powikłania, dlatego nie należy odkładać wizyty u lekarza, szczególnie gdy w uchu pojawia się wydzielina. Taka sytuacja jest bezwzględnym wskazaniem do kontaktu z laryngologiem!
Jak zapobiegać zapaleniu ucha środkowego?
Zasadniczo jedynymi działaniami zapobiegającymi zapaleniu ucha środkowego jest całkowite doleczanie wszystkich infekcji górnych dróg oddechowych, jak i stanów zapalnych ucha zewnętrznego. Bardzo ważna jest także prawidłowa higiena uszu i regularne usuwanie zalegającej w zewnętrznym przewodzie słuchowym woskowiny. W tym celu nie należy stosować patyczków higienicznych, zaleca się natomiast używać dostępnych w aptece preparatów do czyszczenia uszu np. krople do uszu Bobolen higiena uszu, Spray do uszu Ceruclear, Olivocap do usuwania woskowiny, Spray do higieny uszu Otomer Baby.
Pod żadnym pozorem nie wolno zaniedbywać zapalenia ucha, gdyż może to mieć poważne konsekwencje, np. infekcja może przejść w stan przewlekły, może dojść do zapalenia ucha wewnętrznego lub do ubytku słuchu. Gdy zauważysz u swojego dziecka objawy świadczące o infekcji ucha, jak najszybciej umów się na wizytę u lekarza!
Dodaj komentarz