Początek szkoły dla wielu rodziców oznacza początek zmagań dziecka nie tylko z nauką, ale i z mniej lub bardziej uciążliwymi infekcjami. Czy można zrobić coś, aby wesprzeć układ odpornościowy malucha i ochronić go przed męczącym kaszlem i katarem? Zwykle rodzice sięgają po witaminę C, witaminę D lub po tran, jednak warto również wprowadzić do diety dziecka specjalne probiotyki na odporność.

Mikrobiota organizmu

Na co dzień nikt o tym nie myśli, ale każdy człowiek jest prawdziwym „siedliskiem bakterii”, ogół bakterii (zarówno tych pożytecznych, jak i chorobotwórczych) oraz innych mikroorganizmów (m.in. grzybów i wirusów) określa się mianem mikrobioty organizmu. Największe nagromadzenie i zróżnicowanie bakterii występuje w przewodzie pokarmowym, a dokładniej w jelitach! I to właśnie mikrobiota jelitowa jest niezwykle istotna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu i utrzymania go w zdrowiu.

Dobry stan mikroflory jelitowej ma wyraźny wpływ na odporność organizmu i znajduje odzwierciedlenie w dobrym stanie zdrowia. Zaburzenie równowagi wśród bakterii jelitowych skutkuje natomiast osłabieniem systemu immunologicznego i wzmożoną podatnością na infekcje. Na nasze nieszczęście wiele czynników może negatywnie oddziaływać na stan mikrobioty jelitowej (przede wszystkim antybiotyki, a także „śmieciowe jedzenie”, stres, używki), dlatego tym istotniejsze jest wprowadzanie działań mających na celu wsparcie jelit i ich „mieszkańców”.

Probiotyki na odporność

Czym właściwie są probiotyki? Tym mianem określa się wybrane szczepy bakterii kwasu mlekowego – Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus casei, Lactobacillus reuteri, Lactobacillus rhamnosus, Bifidobacterium animalis i Bifidobacterium breve oraz szczep drożdżakowy – Saccharomyces boulardii. Apteczne preparaty probiotyczne mogą zawierać jeden szczep bakteryjny lub kompozycję kilku szczepów. Po czym poznać dobry probiotyk dla dziecka? Po odpowiednim opisaniu zawartych w nim składników! Tylko szczepy mające oznaczenie rodzaju, gatunku i dodatkowe oznaczenie literowo-cyfrowe (np. Lactobacillus rhamnosus GG ATCC 53103) powinny być brane pod uwagę podczas wyboru preparatu, gdyż wtedy wiadomo, co znajduje się w środku. Pełna nazwa oznacza, że bakterie zostały przebadane, a ich działanie udowodnione. Ponadto ważne, aby na opakowaniu znalazła się informacja o tym, ile jednostek tworzących kolonię (CFU) znajduje się w jednej porcji produktu.

W jaki sposób bakterie probiotyczne mogą wpływać na odporność? Odbywa się to na kilku poziomach. Po pierwsze „dobre” bakterie po prostu hamują namnażanie się „złych” bakterii, blokując im dostęp do składników odżywczych. Niektóre szczepy probiotyczne wydzielają również substancje, które są toksyczne dla bakterii chorobotwórczych lub wpływają na zmianę pH w swoim otoczeniu. Po drugie pewne szczepy bakterii probiotycznych wykazują działanie immunomodulujące, czyli wywołują i kontrolują odpowiedź komórek odpornościowych na obecność patogenów i antygenów środowiskowych, ponadto hamują występowanie reakcji autoagresji. Po trzecie w mikrobiocie funkcjonują bakterie, które przyczyniają się do pobudzania mechanizmów odpornościowych organizmu (np. aktywują komórki Natural Killer). Po czwarte bakterie jelitowe odpowiadają za wchłanianie składników odżywczych potrzebnych do właściwego funkcjonowania organizmu, w tym układu odpornościowego.

Probiotyki dla dzieci, które wzmacniają odporność

Jeśli chodzi o bakterie probiotyczne, to należy zwrócić uwagę na to, że ich działanie jest szczepozależne! Innymi słowy, nie wszystkie bakterie działają tak samo, niektóre szczepy pomagają w przypadku biegunek, inne w przypadku zaparć, jeszcze inne pomagają walczyć z kolką niemowlęcą! Probiotyki dla dzieci, które będą wspomagać i wzmacniać odporność to przede wszystkim produkty ze szczepem bakterii kwasu mlekowego Lactobacillus rhamnosus GG ATCC 53103 (LGG). Jest to szczep doskonale przebadany i bezpieczny dla dzieci. Znajdziemy go w takich preparatach jak np. Dicoflor Odporność, Estabiom baby, Floractin krople.

Lactobacillus rhamnosus GG ATCC 53103 charakteryzuje się udowodnioną skutecznością w zmniejszaniu ryzyka infekcji górnych dróg oddechowych! Ponadto wykazano, że u chorych dzieci łagodzi przebieg infekcji i skraca czas jej trwania. Dodatkową korzyścią z podawania dziecku tego szczepu jest to, że ogranicza on także ryzyko biegunek infekcyjnych (m.in. zakażenia rotawirusowego), a w przypadku wystąpienia objawów pomaga skrócić czas ich trwania. Jako probiotyk na odporność dla dziecka warto stosować również szczep Bifidobacterium bifidum BB12, który wpływa na zmniejszenie ryzyka rozwoju ostrych infekcji górnych dróg oddechowych. W aptekach dostępny jest w takich produktach jak np. Acidolac baby saszetki.

Probiotyki na odporność – jak stosować?

Dla zwiększenia efektywności suplementacji należy zawsze przestrzegać zaleceń producenta dotyczących odpowiedniego dawkowania i sposobu użycia. Podawanie dziecku większych dawek niż zalecane wcale nie zwiększy pozytywnego działania probiotyku na odporność, może natomiast wywołać niechciane skutki uboczne. Choć wspieranie układu odpornościowego dziecka jest niezwykle ważne, to trzeba pamiętać, aby robić to z głową. Co więcej, w przypadku niemowląt i małych dzieci nie zaleca się wprowadzać preparatów probiotycznych bez uprzedniej konsultacji z pediatrą! Probiotyki na odporność nie stanowią trwałego rozwiązania, a jedynie okresową kurację (ze względu na brak pełnych danych dotyczących długotrwałej probiotykoterapii eksperci nie zalecają podawania dzieciom probiotyków przez dłuższy czas).

Dobry probiotyk dla dziecka to naturalny probiotyk

Nie można zapominać, że probiotyki na odporność to nie tylko preparaty dostępne w aptekach. To przede wszystkim nasze polskie kiszonki – ogórki, kapusta, zakwas buraczany, a także coraz bardziej popularne w naszym kraju przysmaki azjatyckie – kimchi i kombucha. Kultury bakterii probiotycznych znaleźć można również w fermentowanych produktach mlecznych – kefirach, maślankach i jogurtach. Naturalne probiotyki na odporność są doskonałym rozwiązaniem dla dzieci, trzeba jednak pamiętać, że ze względu na dość dużą ilość soli np. w kiszonej kapuście czy ogórkach, nie można ich podawać maluchom poniżej 1. roku życia. Mówiąc o naturalnych probiotykach, trzeba również wspomnieć o mleku matki. Jest to najbardziej wartościowy probiotyk, jaki można podać dziecku. Eksperci od lat niestrudzenie powtarzają, że jeśli kobieta ma pokarm, nie powinna rezygnować z karmienia piersią aż do drugich urodzin malucha.

Wzmacnianie odporności dziecka to proces żmudny i długotrwały, który wymaga konsekwencji i kompleksowego działania. Nawet najlepsze probiotyki na odporność i zestawy witamin nie zdziałają za wiele dobrego, jeśli maluch nie będzie zdrowo jadł i regularnie się ruszał. Zrównoważona i zbilansowana dieta, aktywność fizyczna (zwłaszcza ta na świeżym powietrzu) oraz odpowiednia ilość snu – to podstawa! Wszelkie witaminowe suplementy diety i preparaty probiotyczne należy traktować jako dodatek!