Jak program 500 plus wpłynął na liczbę urodzeń w Polsce?
Program 500+ obowiązuje w naszym kraju już od 2016 roku, przyszedł zatem czas pierwszych podsumowań. Niestety zdaniem ekspertów program nie spełnił zakładanych celów, przede wszystkim w kwestii poprawy dzietności w Polsce! Po przejrzeniu danych statystycznych odpowiedź na pytanie, „jak program 500 plus wpłynął na liczbę urodzeń w Polsce?” nie napawa optymizmem!
500+: zasady
Na wstępie warto pokrótce przypomnieć zasady programu 500 plus! Od początku swojego istnienia przeszedł on bowiem pewne modyfikacje. W pierwszych latach funkcjonowania świadczenie wypłacane było na drugie i kolejne dziecko, a po spełnieniu kryterium dochodowego także na pierwsze dziecko. Od lipca 2019 roku program rozszerzono na pierwsze dziecko niezależnie od dochodu! Innymi słowy, każde dziecko do 18. roku życia otrzymywać będzie świadczenie w wysokości 500zł.
Cele programu 500+
Flagowy projekt rządu Prawa i Sprawiedliwości miał być przede wszystkim impulsem dla Polaków do podejmowania decyzji o potomstwie. Jednak wzrost dzietności nie był jedynym celem programu 500 plus. Miał być on także sposobem na poprawę sytuacji finansowej rodzin niżej sytuowanych, zwłaszcza wśród dzieci dotkniętych skrajnym ubóstwem.
500 plus – wpływ na liczbę urodzeń w Polsce
Od dekady liczba urodzeń systematycznie spada, program 500+ miał odwrócić tę tendencję i zachęcić Polki i Polaków do zakładania i powiększania rodzin. Demografowie są jednak zgodni, w ciągu trzech lat obowiązywania programu nie nastąpił nagły wzrost przyrostu naturalnego. Wprawdzie w 2017 roku odnotowano niewielki wzrost w stosunku do roku 2016, jednak w 2018 liczba ta ponownie spadła! Mało tego, nie zanosi się, aby w 2019 roku coś miało się zmienić, dane za pierwsze półrocze tego roku są niższe niż za ten sam okres w roku poprzedzającym. Oznacza to, że mimo dobrych chęci rządzących 500 plus nie odwróciło spadkowego trendu i nie odgoniło widma kryzysu demograficznego! Ze statystyk można wyciągnąć również inny wniosek, wzrost liczby urodzeń w roku 2017 dotyczył przede wszystkim drugiego lub kolejnego dziecka. Wskazuje to, że program 500 plus nie „zmotywował” Polek do podejmowania decyzji o urodzeniu pierwszego dziecka.
Czy 500 plus poprawiło sytuację polskich rodzin?
Raporty o wpływie świadczenia 500 plus również nie są tak optymistyczne, jak pierwotnie zakładano. Nie udało się zlikwidować skrajnego ubóstwa wśród dzieci, w pewnym stopniu jednak zostało ono ograniczone, co mimo wszystko należałoby odczytywać w kategoriach małego sukcesu. Do pełnego triumfu trzeba by było zmienić obowiązujące zasady programu, wprowadzając kryterium dochodowe. Gdyby tylko część środków, która aktualnie przypada rodzinom o wysokim statusie finansowym, trafiła do najbardziej potrzebujących, skrajne ubóstwo wśród dzieci można by całkowicie wyeliminować!
W ocenach specjalistów trzyletnie funkcjonowanie programu 500+ wygląda nie najlepiej. Po pierwsze pokładane w nim nadzieje na wzrost liczby urodzeń i likwidację skrajnego ubóstwa wśród dzieci nie zostały zrealizowane, po drugie koszty świadczenia mocno nadwerężają budżet państwa (ponad 70 mld złotych w ciągu trzech lat)! Trzeba jednak pamiętać, że wprowadzenie programu 500 plus należy rozpatrywać również w wymiarze politycznym. Z tej perspektywy jest on sukcesem partii rządzącej, czego dowodem są kolejne wygrane wybory!
Dodaj komentarz