Koszmar dla dziecka, horror dla rodziców! O czym mowa? Oczywiście, że o ząbkowaniu! I choć nie ma chyba bardziej rozczulającego widoku niż uśmiech malucha prezentujący pierwszy biały ząbek, to trzeba pamiętać, że zanim to nastąpi, dziecko stawi czoło ogromnemu bólowi. Oto kilka sposobów, jak złagodzić dyskomfort towarzyszący bolesnemu ząbkowaniu!

Kiedy dziecko zaczyna ząbkować?

Każde dziecko jest inne, dlatego też nie ma sztywnych ram określających początek procesu wyrzynania się pierwszych ząbków. Niemniej jednak trzeba być przygotowanym, że około 3.-4. miesiąca życia mogą pojawić się pierwsze zwiastuny ząbkowania. Zresztą wskazówką do tego, kiedy zobaczycie u dziecka pierwszy ząbek, będą wasze doświadczenia. Jeśli sami dość późno ząbkowaliście, to nie powinno Was martwić, że Wasz maluszek jako jedyny wśród rówieśników „świeci” gołymi dziąsłami. Warto także pamiętać, że wyrzynanie się zębów to proces długotrwały, nie można oczekiwać, że z dnia na dzień pojawi się pełen pakiet mleczaków. Zwykle ostatnie ząbki wyrastają około 2.-3. roku życia. Na szczęście nie przez cały ten okres dziecko przeżywa katusze, zdecydowanie najgorzej jest przy pierwszym ząbku, a także przy zębach trzonowych, a także w przypadku, gdy jednocześnie wyrzyna się kilka zębów.

Bolesne ząbkowanie: objawy

Zwykle pierwszymi sygnałami, że zaczyna się ząbkowanie, jest nasilone ślinienie, a także zmiana w zachowaniu dziecka. Staje się ono marudne, niespokojne, rozdrażnione, zaczyna wkładać do buzi paluszki, a nawet całą piąstkę, zabawki, kawałek kocyka lub ubranka. Jama ustna zaczyna przypominać pole bitwy, dziąsło w miejscu, gdzie już niedługo pojawi się ząbek, jest obrzęknięte i zaczerwienione, a przede wszystkim bardzo bolesne, swędzące i wrażliwe. Ból jest niezwykle uciążliwy, maluch ciągle płacze, nie może jeść, a także spać. U niektórych dzieci może pojawić się lekki stan zapalny lub delikatne krwawienie z dziąsła, czasem bolesnemu ząbkowaniu towarzyszy stan podgorączkowy lub gorączka. Nie jest to powód do paniki, choć w przypadku wzrostu temperatury ciała powyżej 38st. C zaleca się skonsultować z lekarzem. Nie jest także wykluczone, że u ząbkującego malucha wystąpią objawy biegunki.

Jak złagodzić ból towarzyszący ząbkowaniu?

Każdy rodzic przeżywa ogromny stres, widząc cierpienie swojego dziecka, równocześnie stara się znaleźć jak najskuteczniejszy sposób, aby złagodzić ból i dyskomfort związany z ząbkowaniem. Przede wszystkim należy skupić się na źródle bólu, czyli na dziąsłach. Jednym z najprostszych sposobów uśmierzania bólu i dyskomfortu jest podanie dziecku schłodzonego w lodówce (nie w zamrażalce!) gryzaka. Warto kupić specjalny żelowy gryzak z wypustkami, które przyjemnie masują obolałe dziąsła. Trzeba jednak pamiętać o regularnym myciu takiego gadżetu w ciepłej wodzie, aby zapobiec rozwojowi pleśniawek w jamie ustnej malucha. Jako masażer dziąseł świetnie sprawdzą się także twardsze owoce i warzywa np. kawałki jabłka, ogórka lub marchewki (oczywiście umyte i obrane!). Kojący masaż można wykonać również samodzielnie, używając w tym celu silikonowej szczoteczki zakładanej na palec.

Zamiast szczoteczki można wykorzystać bardziej „staroświecką” metodę, czyli po prostu owinąć palec gazikiem, który został wcześniej namoczony w naparze ziołowym (np. z szałwii lub rumianku, czyli ziół, które działają przeciwzapalnie i odkażająco). Należy pamiętać, że metoda łagodzenia bólu musi być zaakceptowana przez malucha. Jeśli masaż mu nie odpowiada, zrezygnuj z niego! Bardzo często podczas ząbkowania dziecko ma kłopoty z jedzeniem. Jeśli karmisz naturalnie, przed przystawieniem malca do piersi posmaruj mu dziąsła żelem na ząbkowanie. Gdy to nie pomaga, ściągnij pokarm i podawaj go maluchowi łyżeczką. W przypadku dzieci, których menu wykracza poza mleko, należy zadbać o półpłynną konsystencję posiłków, a także o ich właściwą temperaturę – zbyt gorące mogą dodatkowo podrażniać i potęgować uczucie bólu! Bardzo ważne jest także to, aby podawać dziecku dużo płynów, w wyniku gorączki może dojść bowiem do odwodnienia. W tym trudnym dla siebie okresie maluch jeszcze bardziej potrzebuje Twojej bliskości, staraj się więc jak najwięcej z nim przebywać, tulić i nosić na rękach.

Leki na bolesne ząbkowanie

Czasem zimne okłady i masaż nie wystarczają. Gdy dziecko bardzo się męczy, można sięgnąć po dostępne w aptekach leki o właściwościach miejscowo znieczulających i przeciwbólowych (m.in. z lidokainą – Dentinox N, Calgel, Bobodent). Należy jednak pamiętać, żeby takie preparaty stosować z umiarem! W aptekach dostępne są również specjalne żele i płyny łagodzące objawy ząbkowania bazujące na wyciągach ziołowych (np. Pansoral). W wyjątkowych sytuacjach, zwłaszcza gdy pojawia się gorączka, można zaaplikować maluchowi porcję paracetamolu lub ibuprofenu (np. w postaci syropu lub czopka), a gdy jest mocno rozdrażniony i nie może zasnąć – herbatkę z uspokajającej melisy.

Ząbkowanie wcześniej czy później czeka każdego malucha, niestety rodzice muszą być przygotowani na to, że będzie to poważna próba dla całej rodziny. Z wyrzynaniem ząbków wiąże się ból, którego dziecko nie rozumie i nie umie sobie z nim poradzić. Nie denerwuj się więc, gdy maluch ciągle płacze i marudzi, to jedyny sposób, w jaki potrafi zamanifestować, że jest mu źle i że potrzebuje Twojej pomocy i Twojej bliskości.