Co to jest skok rozwojowy u dziecka?

Pierwszy rok życia dziecka to czas absolutnie wyjątkowy, w trakcie tych dwunastu miesięcy maluch rozwija się bardzo dynamicznie. Dla wielu osób niemowlęta to tylko rozkoszne bobasy, których aktywność ogranicza się wyłącznie do spania, jedzenia i brudzenia pieluch, nic bardziej mylnego. To właśnie w ciągu tych pierwszych miesięcy życia w rozwoju mózgu i układu nerwowego zachodzą największe zmiany! Te przełomowe momenty zwykło określać się mianem skoków rozwojowych. Wyróżnia się siedem takich kroków milowych, a każdy z nich oznacza nabycie nowych umiejętności!

Rozwojowy maluch

Choć nie wszystkie zmiany, które zachodzą w rozwoju niemowlaka, są dla rodziców oczywiste oraz widoczne gołym okiem, to dla takiego małego człowieczka są prawdziwym szokiem. Z dnia na dzień zyskuje on nowe możliwości, jego zmysły zaczynają rejestrować zupełnie nowe bodźce, a mózg zaczyna pracować „pełną parą”. Nowe dźwięki czy nowe uczucia początkowo budzą u malucha dezorientację i niepokój, a te mogą się manifestować brakiem apetytu, nadmierną płaczliwością, problemami z zasypianiem lub niespokojnym snem (przeczytaj: Problem z zasypianiem u niemowlaka), a także zwiększoną potrzebą bliskości. Jeśli więc Twoje dziecko nagle staje się marudne, a Ty odnosisz wrażenie, że zachowuje się inaczej niż zwykle, jakby nagle zapomniało wszystkiego, czego dotychczas się nauczyło, to najprawdopodobniej sygnał, że zbliża się kolejny krok milowy w jego rozwoju! To normalne, że przed skokiem następuje u dziecka kryzys, jednak nowe umiejętności, które zdobędzie, w pełni wynagrodzą mu te niedogodności.

Każdy maluch ma swoje tempo rozwoju

Mimo że istnieją schematy rozwoju psychoruchowego dzieci, nie wszystkie maluchy rozwijają się w tym samym tempie. Może się zdarzyć, że stanie się tak w przypadku Twojego dziecka. Skoki rozwojowe są determinowane przez wiele czynników, w tym czynniki genetyczne i środowiskowe. Ponadto wcześniaki, jako że ich układ nerwowy jest zdecydowanie słabiej rozwinięty, będą przechodzić skoki później niż dzieciaki urodzone w terminie. Co ciekawe, znaczące dla rozwoju są również indywidualne cechy charakteru dziecka, a także płeć i waga. Dopóki więc nie zauważysz wyraźnego opóźnienia w rozwoju, nie panikuj, że Twój maluszek jeszcze nie raczkuje, a jego rówieśnicy już śmigają po podłodze, zwłaszcza gdy jest on zdrowym, radosnym szkrabem, który opanował inne umiejętności. Jako rodzic musisz jednak monitorować to, czy postęp w nabywaniu kolejnych umiejętności fizycznych i intelektualnych jest stały. Jeśli maluch ciągle się uczy, a jego rozwój prze do przodu mimo indywidualnego – nieco wolniejszego w stosunku do innych dzieci – tempa, to wszystko jest w porządku!

skok rozwojowy dziecka

Pierwszy skok rozwojowy (5. tydzień życia)

Pierwszy przełom w rozwoju następuje w piątym tygodniu życia. Właśnie wtedy zmysły dziecka się wyostrzają, ma ono większą świadomość dźwięków, zapachów i dotyku. Słucha i patrzy z większą uwagą, ponadto potrafi skupiać wzrok na twarzy mamy lub taty, gdy się nad nim pochylają, wprawdzie robi to tylko przez krótką chwilę, ale dla niego to ogromny wyczyn. Maluch jest już troszkę aktywniejszy między drzemkami niż dotychczas, można także zaobserwować jego pierwsze prawdziwe łzy oraz szczery, świadomy uśmiech. Około piątego tygodnia życia poprawia się również praca układu trawiennego, dlatego maluszkowi rzadziej się odbija oraz mniej mu się ulewa.

Drugi skok rozwojowy (od 7. do 9. tygodnia życia)

Dziecko na przełomie drugiego i trzeciego miesiąca życia energicznie i w sposób kontrolowany, ale nadal nieporadny, porusza nóżkami i rączkami, podejmuje także pierwsze próby podnoszenia główki. Intensywnie przygląda się twarzom, dostrzega także mimikę, wsłuchuje się w różne głosy, w szczególności w odgłosy, które samo wydaje. Dziecko zauważa pewne wzorce, zaczyna także kojarzyć niektóre bodźce.

Trzeci skok rozwojowy (od 11. do 12. tygodnia życia)

Dziecko rozpoznaje coraz więcej szczegółów i detali – różnice w tonie głosu, natężeniu światła, odczytuje podstawowe emocje. Ruchy malucha stają się płynne. Poprawia się również koordynacja wzrokowo-ruchowa – dziecko przekręca główkę oraz wodzi oczami za interesującą je zabawką, leżąc na pleckach, odpycha się nóżkami. Potrafi łapać rzeczy dwiema rączkami, ponadto wszystko, co zostanie przechwycone przez maluszka, trafia do jego buzi. Trzymiesięczne niemowlę odkrywa radość z robienia bąbli ze śliny oraz wydawania pisków i głużenia, a także potrafi pokazywać swoje znudzenie.

Czwarty skok rozwojowy (od 14. do 19. tygodnia życia)

U dziecka rozwija się rozumowanie przyczynowo-skutkowe, zaczyna dostrzegać, że z określonych czynności wynikają określone rezultaty np. gdy upuści zabawkę, mama ją podniesie albo gdy uniesie rączki, zostanie podniesiony. Między czwartym i piątym miesiącem życia maluch umie przekręcać się z plecków na brzuszek (również odwrotnie), podpiera się na rączkach i unosi tułów, przekłada również przedmioty z ręki do ręki, a także podejmuje próby raczkowania. Reaguje już na swoje imię oraz wykazuje zainteresowanie swoim odbiciem w lustrze, śmieje się na głos. Wydawane przez niego dźwięki zaczynają się układać w przypominające słowa ciągi. Gdy jest najedzony, odpycha butelkę lub pierś, a gdy ma ochotę coś zjeść, daje sygnał, cmokając.

Piąty skok rozwojowy (od 22. do 26. tygodnia życia)

To właśnie w tym czasie może pojawić się lęk separacyjny, co ma związek z tym, że sześciomiesięczny niemowlak nie rozumie jeszcze, że znikający z jego pola widzenia rodzic, zaraz wróci. Ponadto dziecko staje się nieufne wobec obcych. Jeśli chodzi o rozwój ruchowy, to maluch sam już siada, jeszcze lepiej koordynuje swoje ruchy, co można zaobserwować między innymi wtedy, gdy chwyta palcami (kciukiem i palcem wskazującym) małe przedmioty, zawzięcie wkłada różne przedmioty do pudełek, klaszcze i macha rączką na pożegnanie. Żywi silne zainteresowanie wszystkim dookoła, zwłaszcza detalami takimi jak tasiemki lub suwaki przy bluzkach, chętnie przegląda z rodzicami obrazki w książeczkach, bardzo zajmującym dla niego zajęciem jest zabawa włącznikiem światła. Można także usłyszeć, jak maluch gaworzy.

Szósty skok rozwojowy (od 33. do 37. tygodnia życia)

Rozumowanie dziecka upodabnia się do sposobu rozumowania osób dorosłych. Zaczyna klasyfikować rzeczy, dostrzegając ich wspólne cechy, rozumie nazwy konkretnych przedmiotów, rozpoznaje ich kształty. Według niektórych badaczy to właśnie w tym okresie zaczyna się rozwijać inteligencja. Dziecko potrafi przejmować inicjatywę w zabawie, daje pokaz swoich emocji poprzez gesty, mimikę, a także poczucie humoru, gdy widzi się w lustrze, stroi do siebie różne miny. U dziecka następuje ogromny rozwój emocjonalny, zaczyna ono okazywać zazdrość, niezadowolenie, smutek, a także potrafi pocieszać.

Siódmy skok rozwojowy (od 41. do 48. tygodnia życia)

Maluch jest już dużo bardziej aktywny i komunikatywny, kojarzy, że pewne czynności wynikają z innych, np. że po zabawie należy włożyć zabawki do pudełka. Równocześnie, gdy zdarzy się coś niespodziewanego, odczuwa dezorientację. Prawie roczne dziecko wykazuje zainteresowanie klockami i puzzlami, warto więc podsuwać mu tego typu zabawki. Dopasowywanie kształtów to niejedyna jego kreatywna „pasja”, ciekawość budzą w nim również kredki i papier. Ponadto maluch zaczyna naśladować wykonywane przez innych czynności, z przyjemnością imituje odgłosy zwierząt oraz naśladuje melodię. Wskazuje palcem na różne przedmioty, chce bowiem, aby je nazywać. Świadomie i z upodobaniem używa słowa „nie” oraz chętnie rozmawia, używając w tym celu słów w sobie tylko znanym języku. Dziecko w tym okresie staje się bardzo ruchliwe, dlatego trzeba szczególnie na nie uważać, schodzi tyłem z kanapy, lubi się wspinać, a także stawia pierwsze kroki.

Każdy rodzic, który obserwuje rozwój swojego dziecka, powinien pękać z dumy. Choć czasem objawy poprzedzające skoki rozwojowe mogą być bardzo uciążliwe, to trzeba pamiętać, że maluch w tych siedmiu wyjątkowych momentach swojego życia mierzy się z zupełnie dla niego nowymi zjawiskami. Nie zawsze jest w stanie szybko sobie z nimi poradzić. Gdy zauważysz, że dziecko stało się marudne albo wydaje się zachowywać nieswojo, otocz go szczególną troską. Twoja bliskość będzie dla niego ogromnym wsparciem!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

*

*

*


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.