Najpierw 9 miesięcy hormonalnej karuzeli, wyczekiwany poród i kiedy myślisz, że wszystko od razu wróci do normy, okazuje się, że to nie koniec. Niestety potrzeba czasu, aby ten szalony rollercoaster wyhamował, a Twoje ciało wróciło do stanu sprzed ciąży i porodu. Poród siłami natury to niezwykłe przeżycie, mocno nadwerężające ciało kobiety. Istnieje cały zestaw dolegliwości poporodowych, na które kobieta powinna być przygotowana.

Połóg

Po porodzie wraz z wydaleniem z organizmu łożyska rozpoczyna się żmudny proces wracania do równowagi. Okres ten nazywany jest połogiem i trwa około 6-8 tygodni. To czas, kiedy  rozpoczyna się laktacja, a macica wraca do swoich właściwych rozmiarów (inwolucja), również jajniki powracają do normalnego trybu pracy. Tym procesom towarzyszą często dolegliwości somatyczne oraz emocjonalne.

Inwolucja macicy i odchody połogowe

W trakcie ciąży macica mocno się rozszerza, powrót do pierwotnego stanu umożliwiają skurcze połogowe, którym towarzyszy ból w podbrzuszu porównywalny z silnymi bólami menstruacyjnymi. Nasilenie bólu podczas karmienia piersią to wina oksytocyny, hormonu powodującego skurcze macicy, który wydzielany jest w znacznych ilościach wskutek ssania brodawki. Obkurczanie macicy może trwać do kilku tygodni, więc – aby jakoś znieść ból – możesz stosować porodowe techniki oddechowe i robić ciepłe okłady w okolicy podbrzusza. Kiedy macica się zmniejsza, wydalane zostają tzw. odchody połogowe. Są to fragmenty nabłonka, tkanek, śluzu i krwi. Ta wydzielina z pochwy to zupełnie normalne następstwo procesów gojenia się macicy. Jej usuwanie trwa około 4 tygodni, przez ten czas zmienia się jej kolor z krwistoczerwonego przez brunatno-różowy aż do niemal bezbarwnego. W tym okresie musisz wyjątkowo dbać o okolice intymne. Twoje krocze to strefa zagrożenia – odchody połogowe to niemal raj dla bakterii chorobotwórczych. Po każdej wizycie w toalecie, przy każdej zmianie podpaski (min. co 2-3 godz.) podmywaj się letnią wodą, zawsze, przed i po, myj ręce. Żeby nie naruszyć szwów, delikatnie osuszaj krocze jednorazowym ręcznikiem lub letnim, nigdy gorącym, strumieniem powietrza suszarki do włosów. W aptece zaopatrz się w podpaski urologiczne lub tzw. podkłady poporodowe, są większe, bardziej chłonne, a co najważniejsze przewiewne. W żadnym wypadku nie używaj tamponów, ich stosowanie znacząco zwiększa ryzyko wystąpienia infekcji i do tego jest bardzo bolesne.

Ból krocza

Częstym następstwem naturalnego porodu jest pęknięcie lub nacięcie krocza. Proces gojenia trwa do 30 dni, w tym czasie możesz odczuwać spory dyskomfort, ból, pieczenie, a założone szwy mogą dawać wrażenie ciągnięcia. W tym czasie ważne jest, aby nosić bawełniane majtki, które pozwolą na swobodny dostęp powietrza, co jest kluczowe dla szybkiego gojenia się ran krocza. W ciągu dnia rób tzw. „wietrzenie krocza” (rozłóż na łóżku ręcznik, zdejmij majtki i połóż się z nogami zgiętymi w kolanach). Ukojenie przyniosą także zimne okłady lub kompresy ziołowe (rumianek, arnika, nagietek). Po zdjęciu szwów (z reguły w 6 dobie po porodzie) możesz robić nasiadówki ziołowe lub płukanki z kryształkami nadmanganianu potasu lub ze specjalistycznych preparatem Tantum Rosa. Gojące się szwy utrudniają siadanie, dlatego zaleca się zakup małego, dmuchanego kółka do pływania.

Problemy z oddawaniem moczu i stolca, hemoroidy

Po porodzie sporym wyzwaniem okazują się tak proste czynności jak sikanie i oddawanie stolca. Wynika to często z lęku przed rozerwaniem szwów, jednak przyczyny mogą mieć podłoże fizjologiczne. Podczas porodu mięśnie dna miednicy rozciągają się i wiotczeją, czasem także dochodzi do przesunięcia odbytnicy, co powoduje trudności w oddawaniu stolca. Z medycznego punktu widzenia istotne jest oddanie moczu najpóźniej do 8 godzin po porodzie, co pozwoli zmniejszyć ryzyko infekcji układu moczowego, a także ułatwi obkurczanie macicy. Picie dużej ilości wody przyspieszy sikanie, w skrajnych przypadkach spróbuj wysikać się pod prysznicem. Oddanie pierwszego stolca (najlepiej w ciągu kilku dni) ułatwi czopek glicerynowy, a podtrzymywanie szwów czystą podpaską pozwoli Ci kontrolować stan szwów. Staraj się także jeść dużo błonnika, który reguluje perystaltykę jelit. Inną wstydliwą komplikacją poporodową są hemoroidy, które powstają w wyniku silnego parcia. Towarzyszące im swędzenie, pieczenie i ból zredukują specjalne maści lub czopki. Po porodzie zaleca się także ćwiczenia mięśni Kegla. Są one świetnym sposobem na poprawę stanu krocza oraz jego regenerację, pomogą zwiększyć napięcie mięśni macicy, przysłużą się mamom, które mają problemy z nietrzymaniem moczu. Ćwiczenia mięśni Kegla wspomogą pracę układu pokarmowego – zmniejszą hemoroidy oraz złagodzą zaparcia.

Ból piersi

Rozpoczynająca się po porodzie laktacja objawia się bolesnością i obrzmieniem piersi, ulgę mogą przynieść zimne okłady oraz specjalny biustonosz, starym sposobem jest także wkładanie do stanika schłodzonych i rozbitych tłuczkiem liści białej kapusty. W 3 dobie po porodzie może dojść do tzw. nawału mlecznego. Piersi wtedy niemal pękają od nadmiaru mleka, jest to normalne, fizjologiczne zjawisko. Ważne, abyś w tym czasie często karmiła (10-12 razy w ciągu doby), dokładnie opróżniając pierś z pokarmu. Innym powszechnym problemem są poranione brodawki, tu pomoże smarowanie ich własnym pokarmem.

Połóg to ciężkie kilka tygodni, oprócz dolegliwości, z którymi zmaga się Twoje ciało, masz jeszcze malca, który wymaga nieustannej uwagi. Mimo to pamiętaj, że w połogu mogą wystąpić także niepożądane objawy, z którymi powinnaś się udać do lekarza – kiedy odchody porodowe nagle zanikną, wydzielina z pochwy będzie miała intensywny, bardzo nieprzyjemnych zapach, pojawią się silne krwawienia, nasilający się ból w dole brzucha czy znacząco wzrośnie temperatura ciała.