Nie każdy wie, co oznacza pojęcie tęczowe dziecko. Używa się go do określenia dziecka urodzonego po wcześniejszym poronieniu lub obumarciu płodu. Utrata ciąży jest niezwykle bolesnym i smutnym doświadczeniem zarówno dla matki, jak i dla ojca. Bardzo często po takiej stracie oczekiwanie na kolejne dziecko jest przepełnione obawami i lękiem. Narodziny upragnionego potomka są zaś dla rodziców niczym tęcza po burzy.

Dlaczego dochodzi do poronienia?

O poronieniu mówi się, gdy do samoistnego zakończenia ciąży i obumarcia zarodka lub płodu dochodzi przed końcem 22. tygodnia. Nie można przewidzieć poronienia, a kiedy jest w toku, nie da się go zatrzymać. Wiele osób nie zdaje sobie z tego sprawy, ale niemal połowa ciąż kończy się w ten sposób. Do większości poronień dochodzi na bardzo wczesnym etapie ciąży. Często kobieta nawet nie zdaje sobie sprawy, że pojawiające się krwawienie i dolegliwości bólowe to objawy poronienia, jeśli nie podejrzewała, że jest w ciąży, to bierze je po prostu za spóźnione krwawienie menstruacyjne.

Jeśli jednak kobieta jest w potwierdzonej ciąży, rodzice cieszą się już na potomka i oczekują porodu, wiadomość o utracie ciąży jest prawdziwą traumą. Zwłaszcza matki przeżywają to bardzo głęboko, nierzadko zarzucając sobie błędy, które mogły doprowadzić do utraty dziecka. Bardzo ważne jest to, aby zrozumieć, że czynników ryzyka obumarcia płodu lub poronienia jest dużo i na wiele z nich kobieta nie ma żadnego wpływu! Wczesne poronienie jest najczęściej skutkiem wad genetycznych, m.in. aberracji chromosomowych u płodu lub innych wad letalnych uniemożliwiających jego prawidłowy rozwój.

Jako przyczyny poronienia wymienia się również zaburzenia hormonalne matki (m.in. niedoczynność tarczycy, zespół policystycznych jajników – zwłaszcza z towarzyszącą mu insulinoopornością i zwiększeniem masy ciała), nieprawidłowości w łożysku i w obrębie narządu rodnego kobiety (m.in. mięśniaki macicy, niewydolność szyjki macicy), infekcje bakteryjne i wirusowe (m.in. zakażenie cytomegalowirusem (CMV), parwowirusem B19, kiłą, różyczką, ureaplasmą lub toksoplazmozą), zaburzenia krzepnięcia (trombofilie), konflikt serologiczny, choroby autoimmunologiczne, urazy brzucha, wiek matki (im kobieta jest starsza, tym poronienie jest bardziej prawdopodobne), wiek ojca powyżej 40. roku życia.

Oczywiście do poronienia może również dojść w wyniku zaniedbań ciężarnej. Do najpoważniejszych błędów popełnianych przez kobiety w ciąży zalicza się palenie papierosów i spożywanie alkoholu, stosowanie narkotyków i przyjmowanie niedozwolonych leków. Niebezpieczna może być także ekspozycja na toksyny i promieniowanie jonizujące (np. w pracy). Czynnikiem zwiększającym ryzyko poważnych wad rozwojowych prowadzących do poronienia są niedobory niektórych składników, przede wszystkim kwasu foliowego.

Niekiedy u kobiet mogą występować poronienia nawracające, mówi się o nich, gdy doszło po sobie do trzech poronień samoistnych. W takim przypadku kobieta powinna zgłosić się do lekarza w celu przeprowadzenia rozszerzonej diagnostyki. Może się bowiem okazać, że ich przyczyną są poważne zaburzenia lub choroby, które wymagają odpowiedniego leczenia (nawracające poronienie może być np. skutkiem choroby autoimmunologicznej, jaką jest zespół antyfosfolipidowy). Dobrą informacją jest to, że leczenie zwykle jest skuteczne, tym samym kobieta ma szanse na zajście w ciążę i na urodzenie tęczowego dziecka.

Kiedy można się starać o dziecko po poronieniu?

Wiele kobiet zastanawia się, kiedy ciąża po poronieniu jest możliwa. No cóż, bardzo dużo zależy od tego, czy rodzice doszli już do siebie po stracie dziecka i są psychicznie gotowi na podjęcie próby zajścia w ciążę. Czasem okres żałoby trwa dłużej, czasem krócej, nie wszyscy rodzice są w stanie przepracować traumę i pogodzić się z niesprawiedliwością, jaka ich spotkała. W tym trudnym czasie warto więc korzystać z pomocy psychologa. Jest to szczególnie ważne, gdy rodzice winią się za śmierć dziecka.

Powrót do równowagi psychicznej i emocjonalnej jest kluczowy do tego, aby myśleć o kolejnej ciąży. Nie można podejmować żadnych decyzji na siłę, gdy utracone dziecko nie zostało jeszcze opłakane. Jeśli chodzi natomiast o kwestie medyczne, to według zaleceń Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników należy odczekać przynajmniej trzy miesiące po poronieniu. Dopiero po tym okresie można starać się o zajście w ciążę, mniej więcej tyle czasu potrzebuje organizm, aby się zregenerować.

Co to znaczy tęczowe dziecko?

Określenie tęczowe dziecko ma wydźwięk niemalże metafizyczny. To mały cud, który rodzi się po poronieniu wcześniejszej ciąży lub obumarciu płodu. Skojarzenie z piękną tęczą pojawiającą się na niebie po deszczu i burzy jest jak najbardziej trafione. Tęczowe dziecko wnosi kolor do czarno-białego życia rodziców. Jego pojawienie się na świecie przynosi wiele szczęścia, miłości i nadziei, pomagając tym samym przegonić ból i cierpienie. Czym nie są tęczowe dzieci? Nie są rodzajem pocieszenia po stracie ciąży, ani próbą zapomnienia o utraconym dziecku!

Czekając na tęczowe dziecko

Ciąża, w którą zachodzi kobieta po poronieniu poprzedniej, to prawdziwe błogosławieństwo. Niestety jest to także bardzo trudny czas naznaczony lękiem i niepewnością. Każda wizyta u lekarza, każde badanie budzą w przyszłych rodzicach niepokój. Kobiety są niezwykle wyczulone na jakiekolwiek nietypowe dolegliwości i objawy, czasem całkowicie normalne fizjologiczne reakcje są dla nich źródłem stresu.

Jednocześnie oprócz ciągłego strachu i obaw pojawiają się zupełnie naturalne emocje jak szczęście i ekscytacja związana z radosnym oczekiwaniem na poród. W całym tym szaleństwie najważniejsze jest jednak zachowanie spokoju i zdrowego rozsądku. Ciężarna powinna po prostu o siebie dbać, suplementować kwas foliowy i inne zalecane składniki, a także umawiać się na regularne wizyty u ginekologa i wykonywać obowiązkowe badania!

Oczywiście w niektórych przypadkach wcześniejsze poronienia i inne zaburzenia przebiegu ciąży stanowią pewien czynnik ryzyka, ale nie można każdej ciąży z góry traktować jako ciąży zagrożonej. Trzeba na siebie uważać i nie popadać w żadną skrajność! Oczekiwanie na tęczowe dziecko powinno być pięknym okresem, a jego narodziny najszczęśliwszym momentem w życiu rodziców.

Do niedawna poronienie i utrata dziecka były tematami tabu. Nikt o tym głośno nie mówił, nikt nie zauważał problemu. Obecnie sytuacja wygląda trochę lepiej, coraz częściej kobiety dzielą się swoimi historiami, a także chwalą się swoimi tęczowymi dziećmi. W ten sposób nie tylko pomagają sobie, ale i tysiącom innych kobiet, które mają podobne doświadczenia.

Autor: Ewa Krulicka – Blogerka z wieloletnim doświadczeniem, z wykształcenia magister kulturoznawstwa.
Redaktor blogów oraz dużych serwisów o zdrowiu jak i-apteka.pl. Zainteresowania: zdrowie, uroda, naturalne metody leczenia.