Zgaga nie jest dolegliwością, która dotyka wyłącznie kobiety w ciąży. To nieprzyjemne uczucie palenia w przełyku doskonale znają choćby palacze, osoby otyłe i miłośnicy śmieciowego jedzenia. Jednak pewne zmiany, które zachodzą w organizmie kobiety w okresie ciąży, znacząco zwiększają skłonność do występowania zgagi. Niestety większość dostępnych na rynku preparatów antyrefluksowych nie nadaje się do stosowania w okresie ciąży, istnieją jednak proste, domowe sposoby, aby zapobiec pojawianiu się zgagi lub złagodzić wywołany przez nią dyskomfort.

Skąd się bierze zgaga?

Refluksem lub zgagą nazywa się ostre uczucie pieczenia w przełyku, którego przyczyną jest cofanie się kwasów żołądkowych. Najczęściej pieczenie pojawia się na skutek zjedzenia tłustej albo mocno doprawionej potrawy lub po prostu w wyniku przejedzenia. Częściej borykają się z nią osoby z nadwagą, u których zwiększające się ciśnienie w jamie brzusznej nasila proces cofania się zawartości żołądka. Dodatkowo ryzyko występowania zgagi zwiększają między innymi niektóre leki, alkohol, papierosy, jak również leżenie lub schylanie się bezpośrednio po posiłku.

Zgaga w ciąży – przyczyny

U kobiet w ciąży predyspozycje do występowania zgagi zdecydowanie rosną, co ma związek ze zwiększaniem się aktywności progesteronu. Głównym zadaniem tego hormonu jest przygotowanie śluzówki macicy na przyjęcie zapłodnionej komórki jajowej, a także utrzymanie ciąży. Równocześnie progesteron przyczynia się do wiotczenia mięśni przewodu pokarmowego, a zwłaszcza dolnego zwieracza przełyku, tym samym „otwiera” on drogę kwasom żołądkowym do dolnego odcinka przełyku. Niektóre kobiety zmagają się ze zgagą przez całą ciążę, zwykle jednak apogeum dolegliwości przypada na trzeci trymestr, na co w dużej mierze wpływ mają hurtowo nabywane dodatkowe kilogramy! Zresztą ryzyko uciążliwego pieczenia zwiększa się także wraz ze wzrostem rozmiaru macicy. Zaczyna ona stopniowo wypełniać jamę brzuszną, uciskając poszczególne organy, w tym żołądek. W efekcie niestrawione pokarmy i silne kwasy zostają wypychane do przełyku, co zdecydowanie pogłębia dolegliwości, oprócz pieczenia w przełyku może pojawiać się kwaśno-gorzki posmak w ustach, pieczenie w gardle oraz okolicy zamostkowej, uporczywe odbijanie, nierzadko występują także kwaśne wymioty.

Naturalne sposoby na zgagę w ciąży

Choć zgaga nie jest największym zmartwieniem kobiet w ciąży, to w przypadku niektórych pań może być wyjątkowo uciążliwa. Na szczęście istnieją domowe sposoby, które skutecznie łagodzą nieprzyjemne objawy refluksu. Warto jednak zwrócić uwagę, że nie wszystkie metody wykazują taką samą skuteczność u różnych osób, dlatego znalezienie odpowiedniego środka może trochę potrwać. Wśród polecanych sposobów na zgagę, które bez obaw można stosować w trakcie ciąży, wymienia się żucie kawałka imbiru lub zjedzenie migdałów, orzechy te mają zasadowy odczyn, dzięki czemu neutralizują kwasy żołądkowe. Dobre efekty daje wypicie szklanki kefiru, maślanki lub ciepłego mleka bądź szklanki świeżo wyciśniętego soku z warzyw, które mają zasadowe pH np. marchewka, ogórek zielony lub burak. Pomocne mogą być również ziołowe herbatki. Za najskuteczniejszą uchodzi herbatka imbirowa (świeżo starty kawałek imbiru zalać wrzątkiem, zaparzać około 10 minut) oraz herbatka z kuminu, czyli kminu rzymskiego (dwie łyżeczki nasion kuminu zalać wrzątkiem, zaparzać około 10 minut, odcedzić), a ponadto napary z prawoślazu lekarskiego, majeranku, wiązówki błotnej, melisy, rumianku, mniszka lekarskiego lub kopru włoskiego. Dla pań, które nie przepadają za ziołami, rozwiązaniem może być napój na bazie wody z dodatkiem octu jabłkowego i miodu, który zaleca się pić od razu przy pierwszych oznakach refluksu. Profilaktycznie po każdym posiłku warto także wypijać kisiel z siemienia lnianego (łyżkę mielonego lnu zalać wrzątkiem, odstawić do wystygnięcia). Dodatkowo zaleca się go stosować dwie godziny przed pójściem spać. Taka mikstura powleka ścianki przełyku barierą ochronną, która zabezpiecza je przed kwasami żołądkowymi.

Czego unikać?

Zamiast cierpieć katusze, rozsądnie jest po prostu unikać czynników, które zwiększają narastające uczucie zgagi. Pierwszą zasadą jest unikanie przejadania się, a co za tym idzie nadmiernego obciążania żołądka. Specjaliści podkreślają, że jedzenie do syta zawsze jest złym rozwiązaniem, jednak u kobiet w ciąży, u których zwieracz przełyku jest dodatkowo osłabiony, niemal za każdym razem prowadzi do refluksu. Plan posiłków powinien być tak ułożony, aby jeść 5 małych posiłków w odstępach nie dłuższych niż 3 godziny. Ważne jest również to, aby jeść powoli i w spokoju! W okresie ciąży, gdy niemal każda czynność – nawet jedzenie – wywołuje potężne zmęczenie, nie wolno ulegać pokusie leżakowania po posiłku. W pozycji leżącej kwasy żołądkowe mają ułatwione zadanie, aby swobodnie przepływać do przełyku. Zasadniczo kobietom ciężarnym zaleca się spanie z wyżej ułożonym górnym odcinkiem ciała, w tym celu najlepiej ustawiać materac pod kilkustopniowym kątem! Poza tym po posiłku nie wolno się schylać przynajmniej przez 2-3 godziny. Z codziennej diety należy również wykreślić „wyzwalacze” zgagi, czyli przede wszystkim tłuste i smażone potrawy, ostre przyprawy, napoje z kofeiną, gazowane napoje, soki kartonowe, potrawy zawierające glutaminian sodu, cytrusy, warzywa cebulowe, słodycze.

Stan błogosławiony, jak powszechnie określa się okres ciąży, w przypadku wielu kobiet przypomina raczej stan przeklęty. Choć niektóre panie przez dziewięć miesięcy promienieją, wyglądają i czują się wspaniale, to jednak znacząca większość przeżywa męki, mierząc się z dolegliwościami ciążowymi i objawami, które nasilają się w tym okresie. Ogromnym problemem dla kobiet w ciąży jest zgaga, która czasem jest tak silna, że uniemożliwia normalne funkcjonowanie, a nawet przyczynia się do bezsenności. Lekarze zalecają więc, żeby już na początku ciąży wprowadzić zmiany w diecie i zrezygnować zupełnie z pokarmów, które wywołują uczucie pieczenia w przełyku.